Mikroskładniki

Bor (B)

W pigułce

Stabilność błony komórkowej i podział komórek

Bor jest pobierany przez rośliny wraz z wodą w postaci kwasu borowego. Niedobór boru występuje głównie w okresach suchych na glebach obojętnych do zasadowych. Zapotrzebowanie roślin na bor jest bardzo różne i zależne od gatunku. Na przykład rośliny jednoliścienne, takie jak zboża, mają na ogół mniejsze zapotrzebowanie na bor niż rośliny dwuliścienne, jak rzepak czy burak cukrowy. Bor poprawia stabilność i funkcję błon komórkowych oraz wspomaga wzrost roślin poprzez stymulację podziałów komórkowych.

W glebie

Bor w glebie

Zawartość boru w glebach w klimacie wilgotnym waha się w granicach 5-80 mg kg-1. Gleby bogate w piasek zawierają zazwyczaj mniejszą ilość boru (5-20 mg kg-1) niż gleby bogate w glinę i materię organiczną (zazwyczaj 30-80 mg kg-1). W glebach zasolonych stężenie boru może być tak wysokie, że osiąga poziom toksyczny dla roślin. Bor jest obecny w roztworze glebowym w postaci kwasu borowego (H3BO3), który powstaje podczas wietrzenia miki i turmalinu. Kwas borowy dysocjuje powyżej pH 6,3, a ujemny ładunek powstałego anionu jest przyciągany przez dodatnie powierzchnie tlenku żelaza i glinu, minerałów ilastych i substancji organicznych, co ogranicza dostępność boru dla roślin. Ponieważ bor jest pobierany z wodą glebową, jego niedobór występuje głównie w okresach suszy.

 

W roślinie

Bor w roślinie

Bor należy do grupy niezbędnych mikroskładników pokarmowych i wpływa na wiele procesów zachodzących w metabolizmie roślin. Zapotrzebowanie różnych roślin na bor jest bardzo zróżnicowane. Na przykład rośliny jednoliścienne, takie jak zboża, mają generalnie niższe zapotrzebowanie na bor niż rośliny dwuliścienne. Uważa się, że jest to spowodowane kluczowymi różnicami w strukturze ścian komórkowych tych dwóch grup. Bor jest pobierany przez rośliny głównie w postaci kwasu borowego.

Funkcje boru w roślinie

  • Wspomaga syntezę węglowodanów strukturalnych w ścianie komórkowej.
  • Poprawia stabilność i funkcjonowanie błon komórkowych.
  • Zwiększa syntezę sacharozy i transport asymilatów do organów spichrzowych.
  • Reguluje syntezę RNA, co z kolei wpływa na syntezę kwasów nukleinowych, a więc i białek.
  • Wspomaga wzrost roślin poprzez stymulację podziałów komórkowych.
Niedobory

Objawy niedoboru i nadmiaru boru

  • Objawy niedoboru widoczne są najpierw na najmłodszych przyrostach.

  • Następnie zamierają korzenie i wierzchołki pędów, a młode liście więdną prawdopodobnie na skutek niedostatecznego zaopatrzenia w asymilaty oraz przerwania dostaw wody.

  • Następnie następuje wzmożony wzrost pędów bocznych z powodu braku dominacji wierzchołkowej.

  • Zakłócone jest tworzenie się kwiatów i zapłodnienie.

  • Zwiększa się transpiracja i negatywnie wpływa na bilans wodny.

  • Zahamowany zostaje rozwój bakterii Rhizobium w korzeniach roślin strączkowych.

  • Typowe objawy niedoboru u buraka i boćwiny to brunatna plamistość liści i sucha zgnilizna. U lucerny często obserwuje się żółknięcie wierzchołków.

Nadmiar boru w roślinie

  • Żółknięcie starszych liści, w wyniku czego dochodzi do nekrotycznych i perforowanych tkanek.
  • Ogórki i rośliny strączkowe są bardzo wrażliwe, ponieważ zakres pomiędzy odpowiednią podażą a toksycznością jest bardzo wąski.
Przegląd produktów

Produkty zawierające Bor (B)